Rozliczenie wyniku finansowego spółek kapitałowych – COVID19

18 sierpnia, 2020

31 marca 2020 Minister Finansów wydał rozporządzenie, na mocy którego termin na rozliczenie wyniku finansowego spółek kapitałowych przesunął się o trzy miesiące. W tym artykule omówimy protokoły, według których należy przystąpić do takiego rozliczenia. Wyjaśnimy, na co należy zwrócić szczególną uwagę.

Zwyczajne zgromadzenie wspólników – COVID-19

Zgodnie z art. 231§ 1 Kodeksu Spółek Handlowych, po uwzględnieniu przesuniętego terminu na rozliczenie wyniku finansowego spółek kapitałowych, zwyczajne zgromadzenie wspólników w 2020 roku należy zorganizować w terminie dziewięciu miesięcy po upływie roku obrotowego. Sześć miesięcy wynikające z KSH plus trzy miesiące dodatkowe z rozporządzenia „Covidowego”.

Rozpatrzenie sprawozdania z działalności i sprawozdania finansowego

Na zwyczajnym zgromadzeniu wspólników należy rozpatrzyć oraz zatwierdzić sprawozdania zarządu z działalności spółki i sprawozdania finansowe za poprzedni rok obrotowy. W dniu zatwierdzenia sprawozdania finansowego, w księgach rachunkowych spółki zysk lub stratę będącą wynikiem finansowym jednostki przenosi się z konta  „Wynik finansowy” na konto  „Rozliczenie wyniku finansowego”. Rozliczenie wyniku finansowego spółek kapitałowych przebiega więc według poniższego schematu:

Wynik finansowy wypracowany w roku obrotowym przeksięgowany na konto „Rozliczenie wyniku finansowego” zostaje na tym koncie jako niepodzielony zysk lub niepokryta strata z lat ubiegłych. Zostaje on tam do momentu uchwały zgromadzenia wspólników o jego podziale bądź pokryciu wygenerowanej straty.

Podział zysku lub pokrycie straty za rok obrotowy nie musi być przeprowadzone w dniu zatwierdzenia sprawozdania finansowego. Również ustawa o rachunkowości nie precyzuje terminu, kiedy ma nastąpić podział zysku lub pokrycie straty. Przepisy wskazują jednak, że nie jest to możliwe bez wcześniejszego zatwierdzenia sprawozdania finansowego.

Rozliczenie wyniku finansowego Sp. z o.o. i S.A.

Rozliczenie wyniku finansowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjnej stanowi wynik finansowy brutto pomniejszony o obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego. W spółkach z o.o. rozliczenie wyniku finansowego dokonuje się na mocy uchwał podejmowanych podczas zwyczajnych zgromadzeń wspólników. W spółkach akcyjnych na podstawie uchwał walnego zgromadzenie akcjonariuszy.

Podział zysku lub pokrycie strat w spółce kapitałowej

Decyzje o podziale zysku lub pokryciu strat w spółce kapitałowej podjęte na zgromadzeniach/walnych muszą być jednoznaczne w sposobie podziału zysku/pokrycia strat. Dokonując podziału wyniku finansowego, wspólnicy bądź akcjonariusze powinni mieć na uwadze zapisy w umowach/statutach ich spółek. Należy też wziąć pod uwagę przepisy KSH, które wskazują procedury podczas podejmowania uchwał oraz określają kwoty do podziału.

Przy zarządzaniu wynikiem finansowym w spółkach kapitałowych, zarząd najczęściej podejmuje jedną z czterech decyzji:

  • Wypłacenie dywidend
  • Zwiększenie kapitału zakładowego
  • Przeznaczenie zysku na kapitał rezerwowy i zapasowy
  • Pokrycie straty z lat poprzednich

W tej części artykułu omawiamy kryteria i obowiązki podatkowe związane z każdą z tych decyzji.

Wypłacenie dywidend

Dochody z tytułu dywidend, uzyskane przez osoby fizyczne jak i prawne, są opodatkowane podatkiem dochodowym o stawce 19%. Wyjątki określono w art. 22 ust. 4 i art. 26 ust. 1a Ustawy o Podatku Dochodowym od Osób Prawnych. Spółka wypłacająca dywidendy jest zobowiązana do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego z tego tytułu. Potrącony podatek musi przekazać do właściwego Urzędu Skarbowego.

Zwiększenie kapitału zakładowego

Podwyższenie kapitału zakładowego z wypracowanego zysku w spółkach kapitałowych jest dla ich udziałowców przychodem z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Jednostka, w której podwyższany jest kapitał zakładowy (poprzez przeznaczenie zysku na jego zwiększenie) pobiera podatek dochodowy równy 19%. Podwyższenie kapitału traktuje się jako zmianę umowy w spółce. W związku z tym, rodzi ono także opodatkowanie Podatkiem od Czynności Cywilno-Prawnych (PCC). Podatek, podobnie jak przy wypłacie dywidend, należy zapłacić do Urzędu Skarbowego w terminie:

  • w przypadku, gdy wspólnikiem jest osoba prawna – do 7 dnia kolejnego miesiąca po pobraniu podatku
  • w  przypadku, gdy wspólnikiem jest osoba fizyczna – analogicznie, ale do 20 dnia miesiąca.

Przeznaczenie zysku na kapitał rezerwowy i zapasowy

Wspólnicy mogą zadecydować, że zysk netto może być przekazany na:

  • kapitał zapasowy – np. w celu pokrycia przyszłych strat,
  • kapitał rezerwowy – np. w celu np. finansowania wydatków inwestycyjnych spółki itp.

Na podstawie KSH, spółki akcyjne tworzą corocznie obowiązkowo kapitał zapasowy. Tworzony jest on z osiągniętego zysku minimum 8% jego wartości do momentu, gdy wysokość kapitału zapasowego osiągnie 1/3 wartości kapitału zakładowego. W przypadku sp. z o.o., przepisy nie regulują kwestii tworzenia kapitałów zapasowego czy rezerwowego. Takie uregulowania są zwykle zawarte w umowie spółki.

W odróżnieniu od podwyższenia kapitału zakładowego, operacja przekazania zysku na kapitał zapasowy lub rezerwowy jest obojętna podatkowo. W kolejnych latach spółka może zadecydować, że kwoty z kapitału zapasowego czy rezerwowego, które pochodzą z zysku, będą stanowić wypłaty dywidendy. Trzeba pamiętać, że w momencie wypłaty powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego 19%. 

Pokrycie strat z lat poprzednich

Spółka może przeznaczyć zysk na pokrycie start z wcześniejszych okresów. Jeżeli w sp. z o.o. strata przekracza wartość kapitału zapasowego oraz rezerwowego i połowę kapitału zakładowego, niezbędne jest podjęcie uchwały o dalszym istnieniu spółki. W przypadku SA kwotę graniczną stanowi jedną trzecią kapitału akcyjnego.

Kapitały rezerwowe spółek akcyjnych muszą one uwzględniać zapisy art. 396 § 4 KSH. Wskazują one, że statut spółki może przewidywać tworzenie również innych kapitałów. Kapitałów, które posłużą na pokrycie szczególnych strat i wydatków i będą stanowić kapitały rezerwowe spółki akcyjnej.

schemat prezentujący sposoby podziału zysku netto i źródła pokrycia straty

Kiedy kapitał zapasowy jest obowiązkowy?

Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie muszą tworzyć kapitału zapasowego czy rezerwowego. Tworzy się je na zasadzie dobrowolności i mogą być przekazane na zasilenie np. części wypracowanego zysku. Spółki akcyjne z kolei muszą utworzyć kapitał zapasowy obowiązkowo.

Zgodnie z art. 396 § 1 KSH, na pokrycie straty spółki akcyjne mają obowiązek utworzyć kapitał zapasowy. Na kapitał zapasowy muszą przelewać co najmniej 8% zysku danego roku obrotowego. W momencie, gdy kapitał ten osiągnie jedną trzecią wysokości kapitału zakładowego, dalsze przekazywanie wygenerowanego zysku na kapitał zapasowy jest już dobrowolne.

Dodajmy, iż umowa czy statut spółki może również wskazywać, jaką część zysku można przeznaczyć do wypłaty wspólnikom czy akcjonariuszom. W spółce akcyjnej na wypłaty dywidend można skorzystać z kwot zysków przeniesionych wcześniej na kapitał zapasowy. Należy przy tym uwzględnić zapisy zawarte w art. 396 § 5 KSH. Wskazuję one, że część kapitału zapasowego w równowartości 1/3 kapitału zakładowego można użyć na pokrycie straty wskazanej w sprawozdaniu finansowym.

Wysokość kwoty do podziału pomiędzy wspólników/akcjonariuszy

Należy pamiętać, że wysokość kwoty do podziału pomiędzy wspólników/akcjonariuszy nie może być wyższa niż zysk za ostatni rok obrotowy, powiększony o niepodzielone zyski z lat ubiegłych i o kwoty przeniesione z zysków kapitałów zapasowego i rezerwowego, które mogłyby być przeznaczone do podziału lub na wypłatę dywidend.

Kwoty te należy  pomniejszyć o niepokryte straty, udziały/akcje własne i o kwoty, które na podstawie ustawy lub umowy spółki powinny być przekazane z zysku za poprzedni rok obrotowy na kapitały (art. 192 i 348 § 1 KSH).

Autor: Agnieszka Siwa-Kogut

Etykiety , , ,

Powrót do BLOGA

Sygnatariusz Karty Różnorodności

Szanujemy różnorodność wśród pracowników. Pragniemy, aby nasz głos został usłyszany i dzięki temu szerzyć świadomość zmian, jakie należy wprowadzać w firmach. Nie oceniamy pod kątem: płci, wieku, niepełnosprawności, orientacji seksualnej ani innych przesłanek narażających na zachowania dyskryminacyjne.

diversity-charter-vgd-pl

Współpracujemy z:

CNKP Logo

Silver Winner BBC Award 2020 & 2021

Dwa razy z rzędu wygraliśmy w kategorii Silver Sponsor w ramach BBC Award 2020 oraz 2021 - corocznego konkursu organizowanego przez Belgijską Izbę Gospodarczą. Doceniono nas za: zrównoważony rozwój, społeczną odpowiedzialność biznesu oraz wsparcie belgijskiego biznesu w Polsce.

bbc-award-2