Leasing samochodu i podatki – co musisz wiedzieć?

5 września, 2023

Leasing samochodu w ramach prowadzanej działalności gospodarczej jest jedną z najpopularniejszych form finansowania. Do niedawna, był także jedną z najkorzystniejszych opcji rozliczania ponoszonych kosztów dla celów podatkowych. Zebraliśmy wszystkie najważniejsze informacje na temat leasingu samochodu w jednym artykule.

Czym jest leasing?

Leasing jest umową uregulowaną w Kodeksie Cywilnym (art. 709¹ – 709¹⁸). Najprościej umowę leasingu można określić jako zobowiązanie się jednej strony (określanej mianem finansującego) do nabycia i oddania ustalonego przedmiotu (np. samochodu) drugiej stronie umowy, czyli korzystającemu. Do obowiązków korzystającego należy natomiast zapłata na rzecz finansującego tzw. rat leasingowych.

Umowa leasingu najczęściej kojarzona jest z samochodami, warto jednak podkreślić, że może ona dotyczyć także maszyn czy urządzeń przemysłowych. Od 2011r. leasing, jako forma finansowania, dostępny jest także dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej – jest to tzw. leasing konsumencki.

Rodzaje leasingu samochodów

Zasadniczo wyróżniamy dwa rodzaje leasingu: finansowy i operacyjny. Rozróżnienie to jest szczególnie kluczowe dla celów podatkowych. Leasing finansowy jest często uznawany za mniej korzystny. Przy podejmowaniu decyzji o wyborze finansowania, warto jednak rozważyć dokładnie oba rodzaje leasingu i wybrać ten, który będzie najlepszy w szerszej perspektywie.   

Leasing finansowy

Leasing finansowy to umowa, w której poza standardowym oddaniem przez finansującego przedmiotu leasingu korzystającemu i zapłatą przez korzystającego rat leasingowych, znajdują się również postanowienia dające prawo korzystającemu do dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Przedmiot leasingu staje się więc środkiem trwałym korzystającego. Rata leasingowa jest dzielona na dwie części – kapitałową i odsetkową. Część kapitałowa to de facto spłata wartości początkowej, a część odsetkowa jest traktowana jako koszt uzyskania przychodów. Umowa leasingu finansowego musi być zwarta na czas oznaczony. Jednak w przeciwieństwie do leasingu operacyjnego, nie ma ustawowych ograniczeń co do długości tego okresu. Co ciekawe, leasing finansowy dla celów podatku VAT traktowany jest jak dostawa towarów – wiąże się to z obowiązkiem rozliczenia VAT w momencie wydania samochodu korzystającemu.

Leasing operacyjny

Leasing operacyjny to umowa, na podstawie której przysługuje nam prawo do korzystania z przedmiotu leasingu (np. samochodu) w zamian za płacenie comiesięcznych rat leasingowych. W przypadku tego rodzaju leasingu, w przeciwieństwie do leasingu finansowego, korzystający nie ma prawa do dokonywania odpisów amortyzacyjnych, w kosztach będzie miał prawo rozliczyć cykliczne raty leasingowe.

Więcej na temat leasingu operacyjnego pisaliśmy tutaj (kliknij w obrazek):

Wstępna rata leasingowa

Charakterystycznym elementem leasingu operacyjnego jest tzw. rata wstępna – wnoszona jest ona przez korzystającego na początku obowiązywania umowy. W przeszłości nie było jasnych stanowisk organów podatkowych co do sposobu ujęcia tej opłaty w kosztach podatkowych. W ostatnim czasie nie ma już wątpliwości – opłata ta powinna zostać rozliczona jednorazowo, w momencie jej poniesienia.

Rozliczenie kosztów eksploatacji samochodu w leasingu

Istotną kwestią jest także sposób rozliczenia kosztów związanych z bieżącym użytkowaniem samochodu w leasingu – np. wydatków na paliwo, mycie, serwis, zakup opon – z wyjątkiem kosztów ubezpieczenia, o czym niżej.   

Zgodnie z przepisami podatkowymi, rozliczenie tego rodzaju wydatków zależy od sposobu wykorzystywania samochodu. Podatnikowi będzie przysługiwało rozliczenie 100% wydatków jeśli samochodów wykorzystywany jest tylko i wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku wykorzystywania go w sposób „mieszany” (czyli do celów prywatnych i służbowych), zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów będzie podlegało jedynie 75% ponoszonych wydatków.

Ubezpieczenie

Wydatki poniesione na ubezpieczenie samochodu osobowego nie są objęte limitem 75%. W tym przypadku zastosowanie ma odrębna regulacja limitująca możliwość zaliczenia składki w koszty do kwoty 150 000 złotych przyjętej jako wartość auta na polisie. Innymi słowy, jeśli wartość samochodu przyjęta dla celów ubezpieczenia nie przekracza 150 000 złotych, wówczas do kosztów uzyskania przychodów możemy wliczyć pełną wartość składki. Jeśli natomiast wartość samochodu przekracza 150 000 złotych wówczas należy ustalić proporcję wartości samochodu do kwoty limitu, i tylko ta ustaloną część można rozliczyć dla celów podatkowych.

Ważne! Ograniczenie w zaliczeniu do kosztów podatkowych dotyczy tylko ubezpieczeń dobrowolnych (np. AC) Natomiast ubezpieczenie obowiązkowe, czyli OC może być zaliczone w koszty w całości niezależnie od wartości samochodu.

Zakończenie umowy leasingu

W przypadku leasingu operacyjnego przedsiębiorcy mają możliwość wykupu samochodu po upływie czasu, na jaki została zawarta umowa. Kwota wykupu jest najczęściej ustalona w umowie. W przypadku, jeśli wykupujemy samochód w ramach prowadzonej działalności gospodarczej stanie się on naszym środkiem trwałym oraz będziemy mieli prawo do odliczenia VAT od faktury wystawionej przez firmę leasingową. Wysokość odliczenia uzależniona jest od tego w jaki sposób zamierzamy wykorzystywać auto: 100% VAT odliczymy jeśli samochód będzie wykorzystywany tylko na cele służbowe, 50% jeśli na cele mieszane.

Druga opcja to wykupienie samochodu na cele prywatne. W tym przypadku nie odliczymy VAT. Istotniejszą kwestią jest jednak to, że począwszy od 1 stycznia 2022r. jeśli sprzedamy auto przed upływem 6 lat – licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym samochód został wykupiony z leasingu na cele prywatne – będziemy musieli zapłacić podatek dochodowy, tak jakbyśmy sprzedali samochód w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. To ważna zmiana, bo przed 2022 rokiem ten obowiązek powstawał w przypadku sprzedaży auta przed upływem 6 miesięcy.

Etykiety leasing samochodu