4 formy opodatkowania działalności gospodarczej w Polskim Ładzie
27 stycznia, 2022
Zakładając własną działalność gospodarczą musimy w trakcie rejestracji (do CEIDG) wskazać formę opodatkowania. Wybór należy do przedsiębiorcy, który w tej kwestii powinien kierować się nie tylko rachunkiem ekonomicznym, ale również rodzajem działalności, którą zamierza prowadzić. Polskie prawo dopuszcza w tym zakresie cztery możliwe do wyboru warianty:
- Skala podatkowa (zasady ogólne)
- Podatek liniowy
- Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
- Karta podatkowa
Skala podatkowa (zasady ogólne)
Skala podatkowa jest podstawową i najczęściej wybieraną formą opodatkowania, polegającą na opodatkowaniu dochodu:
Podatek stanowi:
- do 120.000 zł ― 17% dochodu minus kwota zmniejszająca podatek (5.100 zł)
- ponad 120.000 zł ― 15.300 zł + 32% dochodu ponad 120.000 zł
Wybór tej formy opodatkowania nakłada obowiązek prowadzenia księgi przychodów i rozchodów oraz przeprowadzenia na koniec roku inwentaryzacji.
Zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych należy wpłacać w okresach miesięcznych/kwartalnych do 20. dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym na mikrorachunek właściwego urzędu skarbowego.
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik do 30. kwietnia następnego roku składa w urzędzie skarbowym zeznanie roczne PIT-36.
Podatek liniowy
Podatek liniowy jest formą opodatkowania dochodu jedną stawką podatku wynoszącą 19% bez względu na wysokość tego dochodu.
Ta forma opodatkowania wiąże się z obowiązkiem prowadzenia księgi przychodów i rozchodów.
Zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych należy wpłacać w okresach miesięcznych/ kwartalnych do 20. dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym na mikrorachunek właściwego urzędu skarbowego.
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik do 30. kwietnia następnego roku składa w urzędzie skarbowym zeznanie roczne PIT-36L.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest formą opodatkowania, w której przedsiębiorca nie ma możliwości pomniejszenia przychodów o poniesione koszty.
W zależności od rodzaju wykonywanej działalności obowiązują tu także różne stawki ryczałtu. Limity kwotowe dotyczące osiąganych przychodów powodują, że nie każdy przedsiębiorca może skorzystać z tej formy opodatkowania.
Dodatkowo art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym stanowi katalog działalności bezwzględnie wyłączonych z możliwości skorzystania z tej formy opodatkowania.
Zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych należy wpłacać w okresach miesięcznych/ kwartalnych do 20. dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym na mikrorachunek właściwego urzędu skarbowego. Jednak zaliczkę za grudzień podatnik może wpłacić przed upływem terminu dla złożenia zeznania PIT-28, czyli do końca lutego roku następującego, którego dotyczy zeznanie
Karta podatkowa
Karta podatkowa jest formą opodatkowania adresowaną wyłącznie do przedsiębiorców, którzy prowadzą rodzaj działalności ujęty w art. 23 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Nie nakłada ona na przedsiębiorców obowiązku prowadzenia ksiąg przychodów i rozchodów. Zobowiązani są oni jednak do opłacania podatku do 7. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni oraz w terminie do 31 stycznia – do złożenia zeznania rocznego PIT-16A za rok poprzedni.
Co ważne, w ramach Polskiego Ładu, od 01/2022 ta forma opodatkowania została zlikwidowana dla podatników, którzy planowali zmianę formy opodatkowania lub rozpoczęcie działalności.
Jest to jednoznaczne z tym, iż w 2022 roku możliwość płacenia karty podatkowej uzyskali tylko przedsiębiorcy, opłacający ją w roku 2021.
Polski Ład a formy opodatkowania działalności gospodarczej
Powszechnie wiadomo, że jednym z priorytetów przedsiębiorców prowadzących DG jest płacenie niskich podatków, co przede wszystkim wiąże się z wyborem optymalnej formy opodatkowania. Wprowadzony od 01/2022 Polski Ład zapoczątkował rewolucyjne zmiany w zakresie zasad opłacalności w/w form opodatkowania. Spowodowało to min. wpływ formy opodatkowania na wysokość składki zdrowotnej opłacanej przez przedsiębiorców, która obecnie nie rzutuje na wysokość zaliczki na podatek dochodowy. Wpływ na ostateczne rozliczenie podatku mają natomiast składki społeczne.
Po wprowadzonych przez Polski Ład zmianach sytuacja przedstawia się następująco:
Forma opodatkowania | Składka zdrowotna | Podatek |
Skala podatkowa (zasady ogólne) | Podstawę obliczenia składki zdrowotnej stanowi dochód za miesiąc poprzedni oraz wysokość składek zapłaconych na ubezpieczenie społeczne. Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% i nie może być niższa niż 270,90 zł | Podstawę opodatkowania stanowi dochód i pomniejszony o zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne. Obowiązują dwie stawki podatku, zależne od osiągniętego dochodu: ― do 120.000 zł ― 17% ― powyżej 120.000 zł ― 32% Uwzględnia się kwotę wolną od podatku w wysokości 30.000 zł, która całkowicie nie podlega opodatkowaniu. Dla przedsiębiorców osiągających dochód roczny mieszczący się w przedziale 68.412 zł- 133.692 zł istnieje możliwość skorzystania z ulgi dla klasy średniej. |
Podatek liniowy | Podstawę obliczenia składki zdrowotnej stanowi dochód za m-c poprzedni oraz wysokość składek zapłaconych na ubezpieczenie społeczne. Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 4,9% dochodu uzyskanego w poprzednim m-cu i nie może być niższa niż 270,90 zł co de facto oznacza, że im więcej zarobimy tym wyższą składkę zdrowotną przyjdzie nam zapłacić. | Podstawę opodatkowania stanowi dochód i zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne. Stawka podatku wynosi 19%, jest stała. |
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych | Wysokość składki zdrowotnej zależna jest od wysokości uzyskanego przychodu uraz przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale roku poprzedniego. Przy spełnieniu określonych warunków możliwe jest opłacanie w roku bieżącym stałej wartości składki zdrowotnej ustalonej na podstawie przychodu za poprzedni rok. | Zaliczkę na podatek obliczamy jako wysokość osiągniętego przychodu pomniejszoną o zapłacone składki społeczne. Koszty nie mają tu żadnego znaczenia. Wysokość podatku dochodowego zależy od stosowanej stawki ryczałtu dla prowadzonej DG. |
Karta podatkowa | Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% i nie może być niższa niż 270,90 zł | Od 01/2022 ta forma opodatkowania została zlikwidowana dla podatników, którzy planowali zmianę formy opodatkowania lub rozpoczęcie działalności. Jest to jednoznaczne z tym, iż w 2022 roku możliwość płacenia karty podatkowej uzyskali tylko przedsiębiorcy, opłacający ją w roku 2021. |
Autorka: Marta Mazurek
Etykiety formy opodatkowania działalności gospodarczej, karta podatkowa, podatek liniowy w Polskim ładzie, polski ład, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, skala podatkowa